Ibn Tunart

Zɣ Wikipedia
Aller à la navigation Aller à la recherche
Ibn Tunart
Tudrt
Talalit Taqliɛt n At Ḥmmad, 1085
Tamttant Fas, 1172
Tiɣri
Tutlayin Taɛrabt
Tutlayin timaziɣin
Tawuri
Tawuri amaru d juj


Abu Ɛabdullah Muḥammad Ibn Jaɛfar al-Qaysi, ittuysan s yism n Ibn TunartIbn Tunirt. Ilul ɣ 1085 (478 hijrya) ɣ Tqliɛt n Ayt Ḥmmad ɣ Bgayt (agafa n Dzayr tatrart). Ihiyya tiɣri nns ɣ Bgayt d Dzayr tamdint, fad ilmma ɣ Kurdu ɣ Wandalus. Ikka-tt-in iga lqaḍi d uslmad ɣ Fas lli ɣ immut ɣ 1172[1]. Ikka-tt-inn iga ula amara s tmaziɣt.

Adlis n ismawn[ssnfl | Snfl asagm]

Imgradn lli sis iẓlin : Kitab Al asmaa

Iga Udlis n ismawn (s tɛrabt: كتاب الاسماء kitāb al-asmā’) yan msmun awal aɛṛab-aclḥiy nna yara Ibn Tunrt. Nttan ad igan aqbur akkʷ ɣ id msmun awal n tutlayin timaziɣin, ḥḍant ɣil ad ɣ tnidlisn n MMSH n Aix-en-Provence (Tasdawit n Marsey). Ittyura ɣ tasut tis snat d mrawt[1] ɣ usggwas n 1145 (540 hijrya)[2].

Kkuẓ n warratn ad ufan n "Adlis n ismawn", kraygat yan gisn ur irwas wayyaḍ. Munn kullu ɣ yan warra ig win tasut tis sat d mrawt ar tis simrawt. Gan s kkuẓ itsn win umara Ibn Tunart. Tis-kkuẓt, talli akk gisn istawhman, gis uggar n 2.500 n ukccumn iɛrabn d usuɣl nnsn s taclḥit. Ikccumn ad smunntn ɛla ḥsab imrsi nnsn (tazzit n ufgan, imudar n tgmmi, imɣi[amawal 1] ...).

Zɣ kullu tutlayin timaziɣin n ɣil ad, walli akk iqurbn irwasn tamaziɣt taqburt tazaykut nna s yura Ibn Tunart adlis nns tga-tt Taclḥiyt. Mayad ar itbayan mzyan ɣ iwaliwn d tguriwin n msmun awal ad acku llan gisn kra n tguriwin nna ur nttafat amr ɣ tutlayt taclḥit, zund: Aɣwy, Afulkiy, Asid, Tigmmi, Idgam d Dar.

Llant daɣ kra n tguriwin ɣ udlis ad nna ur isuln ɣ tclḥiyt tatrart[amawal 2], zun d: Kasra (ɣar), Wala (bahra), Aysladd (abla, amr).[2]

Amawal[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Imɣi: plante (fr), نبات (ar). Ar ttilin imɣyan ɣ wakal
  2. Atrar: contemporain (fr), معاصر (ar)


Isaɣuln[ssnfl | Snfl asagm]

  1. 1,0 et 1,1 ( fr ) Inalco.fr - Ibn Tunart
  2. 2,0 et 2,1 Wikimazigh.com - Air Et Anciennete Du Tachelhit (Immut uzday). Archive.org.