Kunfucyus
Kunfucyus (孔子; pinyin: Kǒngzǐ; s tagnawt: 'Mass Kang'), ilul d ɣ Kong Qiu (孔丘), ikka tt inn iga yan uflsaf acinwi n talldrar d tmnjuct, imyar ad ittyawssan s usafu n waggagn icinwiyn, iggut ɣ taysi tadlsant lli issugrn ɣ tmizar n icinwiyn mad d ikkan taflsuft d umlan n kunfucyus. Almmud nns iflsfn ittyawsmma s "Tkunfucit", taɣarast ad ar tt tettawi bahra ɣ itaggn n umddnu d win tnbaḍt, tawi tt ula ɣ tasult n yan usɣun anamun irggign d tanumi d taɣʷẓuni n wawal, tasglallaft (taddriwcit), d manmk ad iẓḍaṛ yan ugllid ad inbḍ s irfsan ẓilnin.
Kunfucyus inna f ugayyu nns is ar izzray itaggn n ayt zikk da f ar ittini is tn laḥ ɣ uzmz nns, iɣra i tayri n imarawn d ussrɣud n imzwura d luqr n imẓẓiyn i wanna tn yugrn d luqr n taldniwin i imddan nnsnt, issawn alugn n wurɣ, "Ad ur tskart i wiyyaḍ, ɣaylli ur trit i ixf nnk".
Ɣaylli ikka Kunfucyus iddr iga yan wakud itkarn s twngimin myanawnin, ig yan uzmz anɣmsan ɣ umzruy n tdlsa Tacinwit. Tiwngimin nns kkant uggar f uzmz n tglday mmaɣnin gr asnt, gint taksart lliɣ imk tɣli tmnukda n Tcin. Ddaw umnkud n Wu n Han, tiwngimin n Kunfucyus rad ttyawgdalnt d wanna tnt iḍfṛn rad as tṣaḥa tkrrayt.
Ɣ wussan n tglday n Ṭang d Ṣung, takunfucit rad daɣ tffuɣ s yan ungraw ittyawssann ɣ utaram s "Tkunfucit Tamaynut". Sɣ tglday tiqbuṛin ar azmz atrar, taɣ tkunfunciyt adɣar nns ɣ irfsan n wamun acinwi d tɣarast nnsn n tudrt.
Iwaliwn nns
[ssnfl | Snfl asagm]Ifl kunfucyus mnnaw iwaliwn mmalnin yat tɣarast n tudrt ɣmklli tt id yiwi sɣ dar imzwura:
Afgan dars snat id tudrt, tis snat ar tssntay kiɣ issn is d yat ka ad dars illan.
Inna daɣ:
Iɣ illuẓ yan, yuf ad as tmmalt manmk s ad gmmrn islman ula tfkit as tn.
Yini daɣ:
Ur ar ttmmaɣaɣ ad ssnɣ timrarutin, is ar ttmmaɣaɣ ad rmsɣ isqsitn.
Yini:
Tudrt trxa nit, is ka nkkʷni nra ad tt nkrs.
Yini:
Ifssi d yan umddakkl ur jju ittknadn.
Yini:
Tumrt tlla ɣ kra iga tt mani, ixṣṣa ad issn yan manmk s rad tt iṭṭay.
Yini sul:
Wanna ur izzigizn ku ass s dat, ar d ittiwrri ku ass s tɣʷrdin.
Yini:
Irim iga yat tadust nna ur issufun ka ɣwalli tt yusin.