Tasguri taɣzurant n izrfan n ufgan

Zɣ Wikipedia
Aller à la navigation Aller à la recherche
Amnni ad icqqa ad t tfhmt !
Amnni ad gis kra n iwalwn nna ur iẓḍaṛ yan ad tn ifhm iɣ ur issin ɣ umawal iẓlin n tutlayt taclḥiyt tatrart.
Mad igan afssay ? Fad ad tfhmt mad gis illan tzḍart ad tawst i yixf nnk s umawal lli illan ɣ izddar akkʷ n tasna. Iɣ t ur tufit, tzḍart ad nn taggʷt ɣ imawaln d isgzawaln.

Tasguri taɣzurant n izrfan n ufganLbriḥ amaḍlan n izrfan ufgan (s tnglizt: Universal Declaration of Human Rights, s tfransist: Déclaration universelle des droits de l'homme, s tɛrabt: الإعلان العالمي لحقوق الإنسان) tga yan amla agraɣlan nɣ zɛma iga win middn umaḍal kullu tn, llan gis kraḍ id mraw n imlan ar sawaln f izrfan n ufgan. Iffuɣ d ɣ usggʷas n 1948 ɣ tasut ad lliɣ nlla, tawingimt n usuɣl n tsguri ad s tamaziɣt taclḥit tlul ɣ dar imslayn n tamsmunt tamaynut n tawsna d isfalkitn umadan ɣ dujanbir 1989.

Mad tettini[ssnfl | Snfl asagm]

Tazwart[ssnfl | Snfl asagm]

lliɣ tga tukza n ullalu n kraygat yan ɣ tawja tanafgant d umgiddi n izrfan nnsn tirsal n tdrfit d tzrft d ufra ɣ umaḍal.

tg tamttawt n izrfan n ufgan ad ittawin tugtt n mad ihrcn ar isfafa afrak n ufgan, afad ad yili yan umaḍal nna ɣ ttili dar ufgan tadrfit n wawal d usgd, yanf i asdidi d tammara.

d lliɣ iga ufrag n izrfann n umdan yan ufggag n yan ungraw n izrfann afad afgan ad ur isti, g tyira, aɣwwɣ mgal n tdnka d uẓlag; d lliɣ iqqan ad tdus tmrniwt n tuqqniwin n tiddukla ngr n tmtta,

d lliɣ illa g tnttamt id igdudn n tmtta imunn nnan diɣ taflst nnsn g izrfann ifggagn n ufgan, d tizi d watig n wudm anfgan, d umgiddi n izrfann n irgazn d twtmin, rnun nnan is ran ad smɣurn alay anamun d tfadiwin iɣudan n tudrt g tlla tdrfit imqqurn,

d lliɣ msuckan iwankn igmamn, s twsin n tmaddast n tmtta imunn, afad ad yili wzrak amaḍlan amskar n tdrfiyin d izrfan ifggagn n ufgan,

d lliɣ iga ufrak s izrfan d tdrfit askkin akswat fadd ad ittug usuɣn ad,

issafɣ d ugraw amatay alɣu amaḍlan n izrfan n ufgan ad, fad ayg yan uswir nna s ilaq ad nn awḍn akʷ igdudn d tmtta fadd akʷ middn d ifrdisn n wamun, ikttin alɣu ad, ad dusn, s usslmd d usgmi, sbuɣlun d uzrak n izrfann d tdrfiyin, afad, s tɣtasin izdin tinamurin d timaḍlanin, ad ttyakʷzn gin imskarn imaḍlann, ngr n imzdaɣ n iwankn igmamn nɣ ngr ikalln nna illan ddaw n tnaḍt nnsn.

Amnni amzwaru (1)[ssnfl | Snfl asagm]

Ar d ttlalan middn gan ilellitn mgaddan ɣ waddur d izrfan, yili akʷ darsn unlli d ufrak, illa flla sn ad ttmyawasn ngratsn s tagmat.

Amnni wis sin (2)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan iẓḍaṛ ad iṭṭf kullu izrfan d tdrfiyin lli illan ɣ ulɣu ad, ad ur yili usnuḥyu, zund win uẓuṛ, nɣ aklu, nɣ anaw, nɣ tutlayt, nɣ asgd, nɣ tannayt tasrtant nɣ tannayt yaḍn, nɣ mad iẓlin s asurs amadan, nɣ win ayda nɣ win tlalit nɣ asurs yaḍn. amr asnuḥyu ngr irgazn d timɣarin.
  2. Ur d iqqan ad yili usnuḥyu iṭṭfn s waddad asrtan, nɣ azrfan nɣ amaḍlan n tamurt nɣ akal ɣ iddr ufgan, ad tg tmurt ad nɣ akal ad adrfi, nɣ amsnal nɣ warasiman nɣ as ittuga kra n uwttu.

Amnni wis kraḍ (3)[ssnfl | Snfl asagm]

Ku yan illa dars uzrf ɣ tudrt d tdrfit d tnfrut tanimant.

Amnni wis kkuẓ (4)[ssnfl | Snfl asagm]

Awd yan ur izḍar ad dars ilin ismagn , ula ad izznza ar issaɣ afgan.

Amnni wis smmus (5)[ssnfl | Snfl asagm]

Ur d iqqan ad yili asrfufn n awd yan, ula timskrt ixʷcnn lli issmẓẓiyn addur n ufgan.

Amnni wis sḍis (6)[ssnfl | Snfl asagm]

Ku yan illa dars uzrf n tukza n iman ns azrfan ɣ kraygat adɣa

Amnni wis sa (7)[ssnfl | Snfl asagm]

Mgaddan akʷ middn mnid n ulugn yili darsn uzrf n uḥṭṭu n ulugn amr asnuḥyu, ɣiklli darsn illa uzrf ɣ uḥṭṭu imgaddan mnid n asnuḥyu nna d ur imcuckin d ulɣu yad.

Amnni wis tam (8)[ssnfl | Snfl asagm]

Ku yan illa dars uzrf ad iftu s tinfgarin tinamurin iɣ illa kra uzggal ɣ izrfan nns lli yas ifka ulugn.

Amnni wis tẓa (9)[ssnfl | Snfl asagm]

Ittukkas ad ittyimiẓ ufgan nɣ ad ittukraf nɣ ad tizzug yan amr alug.

Amnni wis mraw (10)[ssnfl | Snfl asagm]

Gaddan akʷ middn ɣ uzrf, n adzrin ɣ umnid n tanfgart tasimant tarawsant, nna ittggan taɣtast, iẓlin s izrfan nns nɣ izuccln nns, nɣ tilawt n uynna as ittusbabban g igr n izggaln izrfann.

Amnni wis yan d mraw (11)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ur ittili ubkkiḍ f kra n yan ard ibayn ɣ mnid n tdabut ilint gis tnfrutin n umzaɣ.
  2. Ur ittili ittyamẓ kra n yan f twuri nɣd iɣ ur iri ad iskr tawuri ɣas iɣ iga mayan ubkkiḍ g mnid n ulugn anamur nɣd agraɣlan ɣ tizi nns, d ur fllas ttili kra n tmmara abla tin tizi ann lliɣ ittuskar ubkkiḍ.

Amnni wis sin d mraw (12)[ssnfl | Snfl asagm]

Ur ixṣṣa ad yili kra ukccm ixccn ɣ tudrt iẓlin s kra n yan nɣd tin twja nns nɣd azdduɣ nns nɣd imyawaḍn nns nɣd addur nns. yili dar ku yan uzrf n uḥṭṭu n ulugn ɣ zund akccum ad.

Amnni wis kraḍ d mraw (13)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan dars tadrfitn usikl d ad isti adɣar n uzdduɣ nns ɣ iwutta n uwank.
  2. Ku yan dars tadrfitn ad iffɣ tamurt, tinns nɣ tiyyaḍ, nns yili dars uzrf ad dis yurri.

Amnni wis kkuẓ d mraw (14)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan dars azrf ad immuddu s tmazirt yaḍn nɣd ad dis irwl iɣ illa ma ixccn.
  2. Ur ittufka uzrf ad i wanna immuddan afad ad isdabu f ubkkiḍ isrtan nɣd tiɣawsiwin lli ur issuckan d iwttasn d imnzayn n tmtta imunn.

Amnni wis smus d mraw (15)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan illa dars uzrf n tnamunt nns.
  2. Ur ixṣṣa ad ittwakkas uzrf n tnamunt nɣd wanna iran a ts isnfl.

Amnni wis sḍis d mraw (16)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Illa uzrf dar urgaz d tmɣart, g uzmz d yussan, ad ttihln skrn tawja nns bla illa kra n usskrf iẓlin s tnamunt, nɣ anaw nɣd asgd. mgaddan awd ɣ izrfan suln mun nɣ g bṭṭu nnsn
  2. Ur ittili littihal ɣas iɣ ira urgaz d tmɣart d ur igi fllasn bzziz.
  3. Iwl ad iskarn g twja ad tg tulgint, nntan ad igan tasila n wamun.

Amnni wis sa d mraw (17)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan illa dars uzrf n tilit ad yili i wul nns nɣ d wiyyaḍ.
  2. Ur ixaṣṣa ad ttukas tilit n awd yan.

Amnni wis tam d mraw (18)[ssnfl | Snfl asagm]

Ku yan illa dars uzrf n g tdrfit n uswingm d tin tannayt, d tin usgd ɣilla illa uzrf ad isnf asgɣnns, yilli dars awd uzrf n twnnit tanfrut s kra igat anaw nns.

Amnni wis tẓa d mraw (19)[ssnfl | Snfl asagm]

Ku yan illa dars uzrf n tdrfit n tannayt d twnnit, ad ittikṣuḍ f tannayin nns ula arzzu nns ad yamẓ nɣ ad izuzzr, abla iwtta, inɣmisn d twngimin s akʷ imassn n usussn.

Amnni wis simraw (20)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan dars tadrfiyin n tsmuni d tin umun, d tin tmsmunin tangrawt
  2. Ur iẓḍaṛ ḥtta yan ad ibzziz f yan ad ikcm s kra n tmsmunt.

Amnni wis simraw d yan (21)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan illa dars azrf afad ad isti d ad ismdya g istayn, ar isdrfi awd s izrfan iɣrimn d isrtan.
  2. Ku yan illa dars uzrf ad iswuri g tmssugar timattayin n tmazirt.
  3. Tirat n ugdud ad igan afggag n tnbaḍt tagdudant, tirat ad tkk aɣaras n ufran izddign nna ittugan ku azmz, s ustay aɣzuran imsasan d ustay iffrn nɣ abrid t irwasn yikkin tadrfit n ustay

Amnni wis simraw d sin (22)[ssnfl | Snfl asagm]

Ku yan illa, ɣiklli iga yan ufrdis ɣ wamun, dars azrf ɣ unfru anamun :azrf ad ibdda f ḥma ad tili tumrt n izrfan idamsann, inamunn d idlsann iẓlin s addur nns d usbuɣlu n wudm nns, ayad s tdusi tanamurt d twisi tagraɣlant, nna isnndn f usnmala d isugim n ku tamurt.

Amnni wis simraw d kraḍ (23)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan illa dars uzrf n tawuri, d tdrfit n ustay n tawuri nns, g tfadiwin tizrfanin d yussan i twuri n ufrag mgal n tgufi.
  2. Ku yan illa dars uzrf n umgiddi ɣ tɣrad n twwuri.
  3. Ku yan iswurun dars azrf ad yamẓ tiɣrad nns izrfn d yusan nna as yikkin, ntta d twja nns, yat tudrt ilan uddur anfgan, nna mmi itturnu, mg illa unngzu, imassn n ufrga anamun.
  4. Ku yan illa dars uzrf ad iskr nɣd ad yili d inmulla afad ad yili uḥṭṭu n wayada nns.

Amnni wis simraw d kkuẓ (24)[ssnfl | Snfl asagm]

Ku yan illa dars uzrf n ussunfu, ɣ tizi lli ixwan, d mnck n tsragin n twuri d ussnfu imun d tɣrad.

Amnni wis simraw d smnus (25)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan dars azrf n uswir n tudrt as d yusan i tdusi nns, d tumrt nns d tin twja nns, s usttay tin tmttca, d iḥruyn d tzduɣt d idiwan d tnafutin tinamutin ilaqqn, dars azrf n tnafut mg iga amguf nɣ amuḍin nɣ akkucm nɣ win tdyalt nɣ tusr nɣ, g isursn nniḍn, tizli n imassn n tudrt ur imun d tirit nns.
  2. Ad yili dar tazznt d innas yan ufrag anamun adawsan usddul dd twizi issarn lli isnmala uwank.

Amnni wis simraw d sḍis (26)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan dars uzrf n usgmi. asgmi ad yili abla aqaṛiḍ i usslmd afggag d umzawaru. asslmd amzwaru iga uccil. asslmad atiqni d uzzulan ad isswu ku yan : adf s tɣuriwin timajjyalin ad yanf i ku yan, isnnd f tzmmar.
  2. Asgmi ilaq as ad innal abuɣlu n wudma anafgan d tdusi n uwqqr n izrfannn n ufgan d tdrfiyin tifggagin. ilaq ad ifg taɣḍft i tiddukla d umsḥmal ngr n tmtta d igrawn n tẓuṛi d usgd d usgm n imussutn n tmtta imunn ḥma ad tili tnagrit.
  3. Illa uzrf amzwaru dar imawlan ad stin anaw n tɣri i tarwa nnsn.

Amnni wis simraw d sa (27)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan illa dars uzrfad yaws ɣ tudrt n wamun nns tadlsant d tẓuṛi, yaws awd g usmuttg n tmassanin isfayd gitsnt.
  2. Ku yan illa dars uzrf tga tdrfit n usnulfu d tin tẓṛigt d tin usfsr tanfrut g igran n tskla d win tẓuṛi d win urzzu amassan.

Amnni wis simraw d tam (28)[ssnfl | Snfl asagm]

Ku yan illa dars uzrf ad isfayd ɣ uɣawas anamun agraɣlan lliɣ llan izrfan d tdrfiyin lli d yuckan ɣ alɣu ad.

Amnni wis simraw d tẓa (29)[ssnfl | Snfl asagm]

  1. Ku yan ar ittaws ɣ twizi n wamun s uynna mu iẓḍaṛ s tgmi n tudrt nns.
  2. Ar nn ittdul ufgan s iskraf lli illan g uslgn ɣ tizi lliɣ ay issnfal izrfan d tdrfiyin afad ad giddnt tmassayin tigdudanin d tmskrt g wamun adimuqṛaṭi.
  3. Ɣiknna ka gant tɣawsiwin ur d iqqan ad mmskarn izrfan ad mnid n iwttasn d imnzayn n tmtta imunn.

Amnni wis kṛamraw (30)[ssnfl | Snfl asagm]

Ur illi ɣ ulɣu ad kra n uḍṛiṣ afad ad ismdya kra n uwank nɣd kra n ugdud nɣd ufgan s ɣiklli ira d ur dars kra n uzrf afad iskr tawri nna ira lli ittrẓẓan izrfan d tdrfyin lli d yiwi ɣ ulɣu ad.

Izdayn yadn[ssnfl | Snfl asagm]

Isaɣuln[ssnfl | Snfl asagm]

  • LEBRÎH N DDUNIT S IZERFAN UFGAN Irur t s tmazight : Hassan Id Balkassm, Brahim Ubella, Ahmed Raghib, Lahocine El Jouhadi, Ussus Mohamed, Bat Omar, El Farkhessi Mohamed, Ben Ihya Lahocine, Ouagrar Mohamed.

Izdayn n brra[ssnfl | Snfl asagm]