Asnful n Nyuṭun

Zɣ Wikipedia
Aller à la navigation Aller à la recherche
Amnni ad icqqa ad t tfhmt !
Amnni ad gis kra n iwalwn nna ur iẓḍaṛ yan ad tn ifhm iɣ ur issin ɣ umawal iẓlin n tutlayt taclḥiyt tatrart.
Mad igan afssay ? Fad ad tfhmt mad gis illan tzḍart ad tawst i yixf nnk s umawal lli illan ɣ izddar akkʷ n tasna. Iɣ t ur tufit, tzḍart ad nn taggʷt ɣ imawaln d isgzawaln.
Tannayt f mamnk asa itgga usɣlu n kra n usnful.

Tga tanfalit n usnful n Nyuṭun yat tanfalit tusnakt iskr tt umusnak imqqurn Isḥaq Nyuṭun[1] fad ad yaf usbuɣlu n kraygat taẓḍurt n kra n usnful. Tṭṭaf ismawn yaḍna zun d tanfalit n usnfultanfalit n Nyuṭun.

Mad tettini[ssnfl | Snfl asagm]

Iɣ gan d sin ifrdisn n kra n uzbg (s umdya sin imḍanen ilawn nɣ ismlaln, sin igtfuln, sin isiruwn imkkuẓn nna dar illa nafs tiddi, atg.) nna ɣ tlla tasunflt[2] (ad t-igan mas-d — s umdya i isiruwn : iga-tt isiruw n tulut) s ɣikk ad, i kraygat amḍan ummid agaman, nṭṭaf :

,

Ma ɣ imḍann

(kra n twal ar tt nttara ula ) gan imuskirn isnfal, « ! » ɛnan sis uskir d afrdis-tiggt n uzbg.

S usnfl ɣ tanfalit s , ar nttafa:

Imdyatn:

Amdya[ssnfl | Snfl asagm]

Ha asnful ad ittuyskar i id mẓẓiynin:

Tummla[ssnfl | Snfl asagm]

Nẓḍar ad nsml tanfalit ad s tinawt n ullus.[3]

Tummla nɣ taflalit igan tamakazt uggar[4] ar tswurri s usfki n imuskirn isnfal mas iga umḍan n tifulin n ifrdisn ɣ yat tagrumma nna ɣ illa ifrdisn. Kudnna nsbuɣla tanfalit

ar nttafa yat timrnit n iynfuln s talɣa n ma ɣ d ar mmaln s trtib ad nit uṭṭun n twal nna ɣ nxtar lliɣ tn nkka art nsbuɣlu. Illa darnɣ s bzziz , acku kraygat twal ur ar gis ntxtar , ar ntxtar . S tɣarast yaḍna, maḥd darɣ n tɣarasin ur mrwasnin n lixtiyyar n twal atig n tinfulin isggt ddaw as, aynful ixṣṣa ad ibayn ɣ usbuɣlu d umuskir .

Tummla s ullus[ssnfl | Snfl asagm]

Ar nsiggil ad nml masd tanfalit ad n tṣḥa s tinawt n ullus d s (maɣ iga uzbg mknna ira igt)

Tazwart[ssnfl | Snfl asagm]

Tazwart n tanfalit tṣḥa

Taɣaldt[ssnfl | Snfl asagm]

Rad nɣal mas tanfalit ad tṣḥa ar twala n

Ad nsrs

Amsgra[ssnfl | Snfl asagm]

S tifadiwin lli nfka i d , tanfalit tṣḥa i .

Asmata[ssnfl | Snfl asagm]

Nẓḍar ad nals i usbuɣlu s ullus fad ad nml tanfalit n Laybniz i tazllumt tis- n kra n ufaris.

Taɣarast tamsuddst n tawlawalt ad aɣ yujjan ad nskr asmata n tulut agtful

s

,

maɣ id nɛna sisn igtfuln ujjuṛn ifrdasn.

Nẓḍar ula ad nskr asmata n tanfalit ad s timrniyin n irman ismlaln lan yat tuẓḍurt tummidt

d s imksanen ur gin ummidn nɣ gan ummidn izdrn.

Ẓṛ uggar[ssnfl | Snfl asagm]

Isaɣuln[ssnfl | Snfl asagm]

  1. S ṣṣaḥt, tanfalit ad tettussan yad zɣ tasut tis-X, slawann akk dar id bu-tusnakt ihindiyn, iɛrabn d ifarisiyn (Al-Karaji) d ɣ tasut tis-XIII, amusnak acinwi Yang Hui imlatt. Ɣ 1665, Nyuṭun iskr as asmata nns s tuẓḍurin ur gin ummidn.
  2. Tafada ad tga ḍaṛuṛiyya, d tga tagdazalt i tidt n tanfalit i n = 2.
  3. Tummla n Asnful n Nyuṭun : s tinawt n ullus - AVIDYU YUTUB
  4. Tummla n Asnful n Nyuṭun : s tinawt n uddun - AVIDYU YUTUB


== Isaɣuln[ssnfl | Snfl asagm]


==


Tinidlisn d izdayn[ssnfl | Snfl asagm]

(en) J. L. Coolidge, « The Story of the Binomial Theorem », Amer. Math. Monthly, vol. 56, no 3,‎ 1949, p. 147-157 (JSTOR 2305028, Ɣr ɣ wanṭirnit)

(en) Graham, Ronald; Knuth, Donald; Patashnik, Oren (1994). "(5) Binomial Coefficients". Concrete Mathematics (2nd ed.). Addison Wesley. pp. 153–256. ISBN 978-0-201-55802-9. OCLC 17649857.

(en) Bag, Amulya Kumar (1966). "Binomial theorem in ancient India". Indian J. History Sci. 1 (1): 68–74.

(en) Solomentsev, E.D. (2001) [1994], " Newton binomial ", , Encyclopedia of Mathematics, EMS Press

Amawal[ssnfl | Snfl asagm]

Tiguriwin[ssnfl | Snfl asagm]

  • Tanfalit = formule
  • Asnful = binome
  • Amusnak = mathematicien
  • Asbuɣlu = developpement
  • Taẓḍurt = puissance
  • Azbg = anneau
  • Afrdis = element
  • Amḍan = nombre
  • Ilaw = reel
  • Asmlal = complexe
  • Agtful = polynome
  • Isiruw = matrice
  • Amkkuẓ = carre
  • Tasunflt = commutativite
  • Tulut = identite
  • Ummid = entier
  • Agaman = naturel
  • Amuskir = coeficient
  • Uskir = factorielle
  • Afrdis-tiggt = element unite
  • Tinawt = énoncé
  • Ullus = recurence
  • Asfki = definion
  • Amakaz = intuitif
  • Tafult = partie
  • Tagrumma = ensemble
  • Timrnit = somme
  • Iynfuln = monômes
  • Tazllumt = derive
  • Tamsuddst = derive
  • Awlawal = variant
  • Agtful = polynimiale
  • Ujjuṛ = symetrique
  • Afrdas = elementaire
  • Irm = terme
  • Amksan = exposant
  • Uzdir = negatif

Imawaln[ssnfl | Snfl asagm]

Amawal umniḍ DGLAi n Asinag Agldan n Tussna Tamaziɣt, s kraḍ tutlayin (tamaziɣt tatrart tamɣribit - tafransist - taɛrabt) [Alink nns]

Amawal Tafsut n tusnakt - MCB Alger, Tiwi Uzzu s sin tutlayin (tamaziɣt taqbaylit - tafransist) [Alink nns]Aggur:Tusnakt/Tin imgradn