Ɛbdlwaḥd Amṛṛakci

Zɣ Wikipedia
Aller à la navigation Aller à la recherche

Iga ism nns imdan "Ɛbd lwaḥd u Ɛli u Tamim Amṛṛakci Muḥyi Ddin" (S Taɛrabt: عبد الواحد ابن علي ابن تميم المراكشي محيي الدين) ilul d ɣ Mṛṛakc, ɣ usggʷas 1185 d yuckan d uzmz n uwank Amwḥdi sgud ɣ ussnti n tnbaḍt n Iɛqub Lmnṣuṛ, imqqur gis, ur imuddi s Fas aylliɣ iskr tza n isggʷasn, iɣra gis lisfar d lḥadit d usgd, yurri d daɣ ilmma s Mṛṛakc, ar ittasi ma mi yufa sɣ twssna d tẓuṛi.[1] iskr ilmma ad iftu s Indlas, izgr srs ɣ usggʷas 1207, isli gis mnnaw n imagrn n twssna, issn ism nnsn d managu ad mmutn d managu ad luln d man tawssna ad darsn illan.[2][1]

Ngr ɣwilli d imnaggar ɣ dɣinn illa Bubkr u Ẓuhṛ (Ibn Ẓuhṛ), d lliɣ iggʷiz ɣ Icbilya issmnid t yan umddakkl nns mi ismn "Muḥmmad ibn Lfaḍl" i lwali nns Bṛahim u yɛqub yusf gmas n lxlift Nnaṣiṛ, ig yan ɣ ismunn nns d imggiwrn nns.[2]

Imummi Umṛṛakci ad iddu s Miẓṛa ɣ usggʷas asɣuy n lḥijj ɣ usggʷas 620, imurri ula ɣ kra n tmizar n iming.

Ɣ umurri ad nns imnaggar d yan luzir n dar lxlift Aɛbbas Abi lƐabbas Ḥmd Nnaṣiṛ Li Din Llah Aɛbbas, iṭhlla gis, ijud fllas, iskr gis yan wafulki imqqurn, ukan ittr as luzir ad ɣ wudm n ɣaylli dran ad as yals i inɣmissn n tmizar n lmɣrib, akal nns, tiɣrmiwin nns, tazanna n igllidn nns, slawan akkʷ gisn awank n Imẓmudn d igllidn nns Ɛbd Lmumn d tarwa nns, ɣayann af as yura kra n tfrawin munnin ɣ yan udlis lli bahra ittyawssann ad t igan d "المعجب في تلخيص أخبار المغرب".[2]

Immut igllin Ɛbdlwaḥd Amṛṛakci ɣ usggʷas 647 n uzwag ɣ iming.[2]

Ur bdirn ɣwilli ssuɣlnin i umddnu ad n Umṛṛakci kra n udlis yaḍni, amr adlis ann.

Adlis nns

[ssnfl | Snfl asagm]

Iga udlis nns Lmuɛjib yan usagm maxccay nns dar wanna ittinagn ɣ umzruy n uwank Amuḥdi, bla dɣ mk ann iga daɣ udlis nns yan usgzl i tilli zrinin ɣ tmizar n lmɣrib ur ta illi uwank ann, waxxa ur nssin mad nit iga Ɛbdlwaḥd ad da ingirin d tmazirt nns ɣ kra n waddadn sliwnin lliɣ ka dars 32 n usggʷas, d ur sar as d yurri amr yan ism ittyaran ɣ usatl n yan udlis yura t ɣ uzwag nns.[2]

Ismd umṛṛakci ɣ tirra n udlis ad ɣ usggʷas 620 n uzwag, ifsr t Duzi ɣ 1847, issuɣl t Fanyan s Tfransist, ifsr assuɣl ɣ Ddzayr ɣ usggʷas 1893 n tlalit.

Tiggura:

[ssnfl | Snfl asagm]

• Taggurt f tgzirt n Wandalus d iwtta nns.

• Abdar n uslak n Wandalus d ufaṣṛ n inɣmissn nns d tudrt n igllidn nns

• Abdar n tnyaft n tmazirt n lmɣrib.

• Awal f ukccum n Ɛbd Rrḥman u muɛawiya s Wandalus.

• Awal f yus agldun Hicam.

• Tawala n tnbaḍt n Lḥakam u Hicam.

• Tawala n tnbaḍt n Lmustanṣiṛ u Lḥakam.

• Luzirt n Lmuḍaffaṛ u Abi Ɛamr.

• Luzirt n Nnaṣiṛ u Abi Ɛamr.

• Tawala n ayt Ḥmmud.

• Inɣmissn n wandalus ɣ middu n tɣri n ayt Umiyya.

• Igllidn n tgrummawin.

• Tagldit n ida u Ɛbbad ɣ Cbilya.

• Awank n Imṛabḍn ɣ Wandalus.

• Tawala n Abi Lḥasan Ɛli u Yusf u Tacfin.

• Asnifr n waddadn n Imṛabḍn.

• Abdar n tnkra n Muḥmmad u Tumrt mi ismn Lmhdi d ussnti n ussugr n uwank Amwḥdi.

• Imnɣi gr Imṛabḍn d Imwḥdiyn.

• Tawala n Ɛbd Lmumn.

• Tawala n Abi Iɛqub Yusf

• Tawala n Abi Yusf Iɛqub Lmnṣuṛ

• Amsmun n tzanna n Imẓmudn d inɣmissn nnsn d tqbilin nnsn d waddadn nnsn ɣ tzdduɣt nnsn.

• Abdar n tqbilin n Imwḥdiyn.

• Abdar n tmnaḍin n Lmɣrib d Wandalus.

• Abdar n ma illan ɣ Lmɣrib n uẓṛf d uzzal d lkbrit d uldun d wiyyaḍ.

• Abdar n isaffn akkʷ mqqurnin n Lmɣrib.

• Abdar n tgzirt n Wandalus d ismawn n tɣrmiwin nns d isaffn nns.

Ɣr sul

[ssnfl | Snfl asagm]

Ibn Abi Zzarɛ Lfasi

Ibn Xaldun

Ibn Baṭṭuṭa

Tisuɣal

[ssnfl | Snfl asagm]
  1. 1,0 et 1,1 Sɣ dar wansa n المكتبة الشاملة.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 et 2,4 Sɣ dar umnni n د. جمال بامي ɣ wansa n ميثاق الرابطة